รีเทนเนอร์มีกี่แบบ แต่ละแบบต่างกันอย่างไร ทำไมถึงต้องใส่ และต้องใส่นานแค่ไหน

รีเทนเนอร์มีกี่แบบ

รีเทนเนอร์ เครื่องมือสำคัญที่คนจัดฟันต้องรู้จัก และใช้มัน เพื่อคงสภาพฟัน ที่ได้รับการรักษามาให้อยู่กับเราไปนานๆ เพราะฟันที่เรียงสวยหลังจัดฟัน ไม่ได้อยู่คงที่ถาวร และมีโอกาสที่ฟันจะเคลื่อนตัวได้ หากไม่มีการยึดตำแหน่งให้เนื้อฟัน และกระดูกของฟันหยุดอยู่กับที่ หากไม่มีระเบียบวินัย ก็จะทำให้เกิดฟันล้ม ฟันเก ฟันห่างได้ ทำให้ต้องไปจัดฟันอีกรอบ เสียเงิน เสียเวลาซ้ำซ้อน

ปัจจุบัน รีเทนเนอร์ มีให้เลือกหลายแบบ ทั้งชนิดถอดได้อย่างแบบใส แบบลวด แบบโละ และรีเทนเนอร์ชนิดติดแน่น ซึ่งแต่ละแบบมีคุณสมบัติอย่างไร มาทำความเข้าใจที่ถูกต้อง และตอบคำถามที่คนส่วนใหญ่ไม่รู้เกี่ยวกับรีเทนเนอร์

รีเทนเนอร์คืออะไร

รีเทนเนอร์ (Retainer) คือ เครื่องมือเพื่อใช้ในการคงสภาพฟัน ทำหน้าที่เป็นอุปกรณ์ล็อกฟันเอาไว้ ไม่ให้หนีกลับไปยังตำแหน่งเดิม หลังจากที่เราเพิ่งรับการจัดฟันมา ไม่ให้ฟันเคลื่อนที่ไปจากตำแหน่งที่ได้จัดเอาไว้ หลังจากถอดเครื่องมือจัดฟันออกไปแล้ว ดังนั้นหลังจากจัดฟันเสร็จแล้ว ทุกคนจะต้องใส่รีเทนเนอร์เพื่อป้องกันฟันเคลื่อน  ซึ่งการใส่รีเทนเนอร์อย่างสม่ำเสมอ จะช่วยให้ฟันที่จัดไว้ ไม่เคลื่อนตัวกลับไปอยู่ในตำแหน่งเดิมก่อนการจัดฟัน หรือเคลื่อนตัวจนผิดสภาพไป

A title

Image Box text

รีเทนเนอร์มีกี่แบบ

ในปัจจุบัน รีเทนเนอร์มีให้เลือกอยู่ 3 แบบ ได้แก่

  • รีเทนเนอร์ลวด มีความคงทนสูง ประกอบไปด้วยวัสดุอะคริลิค และลวดโลหะ สามารถเลือกสีสันได้ตามความต้องการของผู้ใช้ บอกถึงลักษณะของผู้ใช้รีเทนเนอร์ได้ดี ไม่ต้องดูแลรักษามากนัก มองเห็นได้ชัดเจนจากภายนอก ว่ามีเส้นลวดอยู่หน้าฟัน เหมาะสำหรับคนที่ไม่อยากเปลี่ยนรีเทนเนอร์บ่อย และชอบถ่ายรูปยิงฟัน
  • รีเทนเนอร์ใส ลักษณะเป็นพลาสติกใสใส่ครอบฟันไปเลย มองไม่เห็นเครื่องมือ หากมองจากภายนอกจะไม่รู้ว่าใส่รีเทนเนอร์อยู่ เวลาสวมใส่จะกลืนไปกับฟันจริงของผู้ใช้งาน รวมทั้งมีความสวยงาม เหมาะกับคนที่ชอบแจกยิ้มโชว์ฟันขาวสะอาด
  • รีเทนเนอร์แบบติดแน่น มีลักษณะเป็นลวด แต่ติดอยู่ด้านในของฟัน ทำให้มองจากด้านนอกไม่เห็นเช่นกัน ช่วยลดปัญหาการลืมใส่รีเทนเนอร์ ลดโอกาสที่ฟันจะเคลื่อนออกจากตำแหน่งมากขึ้น โดยเฉพาะบริเวณฟันหน้าล่าง ที่ฟันมักจะมีโอกาสกลับไปซ้อน หรือห่างออกจากกันได้ง่าย รีเทนเนอร์แบบติดแน่นส่วนมาก จึงมักติดอยู่บริเวณช่วงฟันหน้านั่นเอง เพราะรีเทนเนอร์แบบนี้จะถอดออกไม่ได้ ต้องให้ทันตแพทย์เป็นคนถอดเท่านั้น

ทำไมต้องใส่รีเทรนเนอร์

เพื่อป้องกันฟันเคลื่อนไปจากตำแหน่งที่จัดฟันไว้ ในระยะแรกต้องสวมตลอดทั้งวัน จะถอดเฉพาะตอนรับประทานอาหา รและตอนแปรงฟันเท่านั้น ระยะเวลาในการใส่รีเทนเนอร์ ขึ้นอยู่กับดุลยพินิจของทันตแพทย์ เป็นหลัก

A title

Image Box text

ประโยชน์ของรีเทนเนอร์ที่สำคัญ

  • ฟันห่าง สำหรับผู้ที่มีช่องว่างระหว่างฟันเล็กน้อย การใส่รีเทนเนอร์ สามารถช่วยให้ฟันเคลื่อนตัวมาชิดกันได้ โดยไม่จำเป็นต้องจัดฟัน
  • อาการลิ้นยื่นเข้าออกช่องปากตลอดเวลา การใส่รีเทนเนอร์จะช่วยบังคับลิ้น ให้แตะเพดานปาก และไม่ลอดอกขณะพูด
  • ขากรรไกรผิดปกติ ทำให้เคี้ยวหาอาหารลำบาก รู้สึกปวดขากรรไกร และปวดหัวจากการนอนกัดฟัน การใส่รีเทนเนอร์จะช่วยให้ฟันสบกันระหว่างการนอนได้

ถอดรีเทนเนอร์ตอนไหนได้บ้าง

ช่วง 3-4 เดือนแรกที่ต้องใส่รีเทนเนอร์อย่างสม่ำเสมอ ทันตแพทย์จะแนะนำให้ใส่เครื่องมือคงสภาพฟัน ถอดได้เฉพาะเวลากินอาหาร และแปรงฟันเท่านั้น ทั้งนี้ ขึ้นอยู่กับคำแนะนำของทันตแพทย์ และสภาพฟันของคนไข้ก่อนเริ่มจัด จนเมื่อทันตแพทย์พิจารณาว่าฟันเริ่มคงตัวแล้ว ก็จะอนุญาตให้ใส่แค่เฉพาะตอนนอนอย่างเดียว

ผลจากการไม่ใส่รีเทนเนอร์

หลังจัดฟันเสร็จ ถ้าไม่ใส่รีเทนเนอร์แล้ว ก็มีโอกาสที่ฟันจะล้ม บิดเบี้ยว และกลับไปมีสภาพเดิม ก่อนการจัดฟัน ซึ่งทำให้ต้องเสียเงิน เสียเวลาไปจัดฟันใหม่อีกครั้ง ซึ่งใช้เวลานานหลายปี กว่าฟันจะอยู่คงที่ ดังนั้น หลังการจัดฟัน ควรใส่รีเทนเนอร์ไว้ตลอดวัน ถอดเฉพาะช่วงรับประทานอาหาร เพื่อให้ฟันคงรูป เรียงตัวสวยงาม

วิธีการดูแลรักษา และทำความสะอาดรีเทนเนอร์

  • การทำความสะอาด Retainer ใช้น้ำอุ่นผสมกับยาสีฟัน แล้วแปรงสีฟันที่มีขนนิ่ม ทำความสะอาดรีเทนเนอร์อย่างทั่วถึง หรือใช้ยาเม็ดฟู่สำหรับทำความสะอาดฟันปลอม แช่ไว้ขณะทานอาหารที่บ้าน
  • ไม่ควรวาง Retainer ไว้ในที่ที่สัตว์เลี้ยง พื้้นที่สกปรก หรือเด็กเล็กหยิบถึง
  • ทุกครั้งที่ถอด Retainer ควรเก็บใส่กล่องทันที Retainer จะช่วยป้องกันการสูญหาย และแตกหักได้
  • ถ้า Retainer หาย หรือชำรุดเกิดการหักงอ หรือมีคราบสกปรกฝังแน่น ควรแจ้งทันตแพทย์ทันที เพื่อเปลี่ยนอันใหม่
  • ควรนำรีเทนเนอร์มาพบทันตแพทย์ ตามระยะเวลาที่ทันตแพทย์กำหนด และปรับให้กระชับเป็นประจำทุก 6 เดือน

A title

Image Box text

ข้อแนะนำการใช้รีเทนเนอร์

  • หลังจากทำความสะอาดรีเทนเนอร์ เก็บใส่กล่องให้เรียบร้อย โดยเก็บให้ห่างจากความร้อน
  • หลีกเลี่ยงการทำความสะอาดรีเทนเนอร์ด้วยน้ำร้อน
  • หากรีเทนเนอร์เกิดการผิดรูป ควรไปพบทันตแพทย์ขอเปลี่ยนอันใหม่
  • เปลี่ยนรีเทนเนอร์ตามระยะเวลาที่ทันตแพทย์กำหนด ซึ่งทันตแพทย์จะเป็นผู้แนะนำเอง

สรุป

รีเทนเนอร์แต่ล่ะประเภท ก็มีทั้งข้อดีข้อเสียที่แตกต่างออกไป ไม่ว่าจะเลือกแบบไหนก็ตาม ที่สำคัญคือ ควรจะใส่ทุกวัน ใส่ตลอดเวลา เพราะอาจจะส่งผลต่อการเคลื่อนตัวของฟันได้ ถอดเฉพาะเวลารับประทานอาหารเท่านั้น ส่วนวิธีการดูแลรีเทนเนอร์ ก็ควรจะใส่ใจในการทำความสะอาด และทำตามคำแนะนำของทันตแพทย์อย่างเคร่งครัด

เพื่อป้องกัน เชื้อรา เชื้อแบค ทีเรีย ที่เป็นสาเหตุของกลิ่นปาก และปัญหาสุขภาพฟันอื่นๆ รวมถึงทำให้รีเทนเนอร์ยังคงทำหน้าที่เป็นอุปกรณ์คงสภาพของฟัน ที่มีประสิทธิภาพ ไม่ต้องเข้าพบทันตแพทย์บ่อยๆ เพื่อทำการปรับแก้ หรือต้องมานั่งรักษาปัญหาฟันผุ โรคเหงือกจากการใส่รีเทนเนอร์ตามมา